Baştan Çıkarıcının Günlüğü: Sahteliğin zaferi
Johannes içinde olduğu durumu “Dünyada yolunu bulabilmek için dürüstlükten biraz daha fazlası icap eder: O fazlalığa da ben sahibim: Sahtelik.” “Baştan Çıkarıcının Günlüğü” işte bu sahteliğin gerçek olan karşısındaki zaferini anlatıyor.
GÖRKEM MAVİ
Yakın Tiyatro, Søren Kierkegaard’ın “Baştan Çıkarıcının Günlüğü” eserini sahneye taşıyor. Öncü Alper’in uyarlayarak yönettiği oyunda Sinemis Kamer Şahin rol alıyor. Kendisini ve duygularını yeterince tanımayan bir genç kadının, bir adam tarafından “baştan çıkarılmasını” anlatan oyunda, baştan çıkarıcının psikolojisini derinlemesine anlatmak için bu davranışın ardındaki içsel motivasyon hikayeleştiriliyor. Bunun için de ana karakter Johannes’in günlüğü kullanılıyor. Öte tarafta ise saf ve iyi niyetli genç Cordelia’nın neden Johannes’ın oyunlarına geldiğini irdelenerek, “Kadınlık, direniş forumunu alan bağlılığın ta kendisidir” sözü ortaya atılıyor.
“GERİLERDE BİR YERDE BİR BAŞKA DÜNYA DAHA VARDIR”
“Baştan Çıkarıcının Günlüğü” şu sözlerle tanıtılıyor: “Yaşadığımız bu dünyanın arkasında, gerilerde bir yerde bir başka dünya daha vardır; insan şeffaf bir tül ardından bakar gibidir ve tülden bir dünya görünür, daha hafif, daha ruhani, gerçek dünyadan farklı niteliklerde. Birçokları kendilerini bedensel olarak var oldukları bu dünyadan ziyade o diğer dünyaya aitmiş gibi hissederler. Baştan çıkarıcı, hayatını şiirsel bir şekilde yaşama görevine adamış biri. Hayatı ilginç kılan deneyimleri bulmak için ziyadesiyle gelişmiş uzuvları ilgi çekici. O, anın estetiğinden kendince keyif almak, sonra da kendinin estetik keyfine varmak için gerçekliği bir araç olarak kullandı. Gerçeklik, yeterli bir dürtü değildi onun için, o gerçeklikle birlikte yükselemezdi, zayıf olduğu için değil, hayır, o çok güçlüydü aslında bu güçtü onun illeti. Gerçeklik onun için anlamını yitirince korumasız kalırdı, işte ondaki kötülük bunda gizliydi. Dünyadakilere…”
EN İYİ BALIK BULANIK SUDA AVLANIR
Oyunda Johannes’in anlamsız ve tutarsız davranışları karşısında kafası allak bullak olan genç Cordelia, zamanla gerçeklik algısını ve iradesinin kaybediyor. Bu anlamsız ve karanlık içinde de baştan çıkarıcısı Johannes’e daha da bağımlı hale geliyor. Johannes’in oyunda seslendirdiği cümle ile söylersek “Hayrete düşürebilirsen, şaşırtabilirsen oyunu kazanmış olursun, rakibin enerjisini bi an için askıya alırsın, hareket etmesini imkansız hale getirmiş olursun.” Kierkegaard bu durumu “En iyi balık bulanık suda avlanır.” şeklinde özetliyor.
SAHTELİĞİN GERÇEK KARŞISINDAKİ ZAFERİ
Duygular söz konusu olduğunda “görünmeyenin görünene”, “bilinmeyenin bilinene”, “uzakta olanın yakında olana” bir üstünlüğü ortaya çıkar. Hayatı keşfetmek isteyen genç bir kadın için bu üstünlük çok daha kuvvetlidir. Keşfetme merakı ve heyecanı, insanı görünen gerçeklik ile tatmin olmama ve görünmeyene karşı bir platonik aşka yönlendirebilir. Platonik dünyanın tekinsizliği, görünen somut dünyanın heyecansızlığı karşısında galebe çalar. Johannes ise kendi içinde olduğu bu durumu “Dünyada yolunu bulabilmek için dürüstlükten biraz daha fazlası icap eder: o fazlalığa da ben sahibim: Sahtelik.” Oyun, işte sahteliğin gerçek olan karşısındaki zaferini anlatıyor.
“Baştan Çıkarıcının Günlüğü”
Yazan: Søren Kierkegaard
Uyarlayan-Yöneten: Öncü Alper
Reji Asistanı: Zeynep Dizer
Dekor-Kostüm-Aksesuar: Yakın Tiyatro
Işık Tasarımı: Yiğitcan Yüksel
Müzik Düzenleme: Mertcan Ercan
Oyuncu: Sinemis Kamer Şahin
