Eva Koťátková “Bir Balıkmışım Bacakları Olan” sergisiyle İstanbul’da
Eva Koťátková’nın yapıtları, normatif kurumların bireylerin bedenlerini, zihinlerini, hareketlerini ve kimliklerini şekillendirme biçimlerine odaklanır. Okullara, hapishanelere ve psikiyatri kurumlarına ait imgelere sıklıkla başvuran sanatçı, mevcut sistem içerisinde başkaldırıya elverişli açıklıkları keşfetmek için denetleme ve kısıtlama araçlarını, yöntemlerini ve yapılarını görünür kılar. Koťátková, çizim, kolaj, fotoğraf, video, performans ve heykel gibi çeşitli mecralar kullanarak ürettiği yapıtlarında yerleşik tahakküm sistemlerini tersyüz ederek yaratıcı ifadeye, empatiye ve hayal gücüne yer açan güvenli alanlar yaratır.
Koťátková, Bir Balıkmışım Bacakları Olan başlıklı kişisel sergisinde bireylerin toplumsal yapılar içerisinde büründükleri rollerin ve bunların sisteme bağlı gerekçelerinin yanı sıra sanat eserlerinin sunumunu mümkün kılan kurumsal çerçeveleri irdeliyor.Dokunarak, içerisinde hareket ve hayal ederek keşfedilmek üzere bedenin bütününe hitap eden bir ortam olarak tahayyül edilen sergide Koťátková, bağ kurmanın ve paylaşmanın farklı yollarını bulmak amacıyla giriştiği ortak bir deneme sahası oluşturma çabasında ziyaretçileri yaratıcı birer işbirlikçi olarak konumlandırıyor. Her biri ayrı birer yapıt olarak da işleyen desenler, heykeller ve anlatılar, bu sürece evsahipliği yapmak, destek ve ilham vermek için bir araya geliyor.
“KOLEKTİF BEDEN”
Eva Koťátková’nın kendi sözleriyle ifade etmek gerekirse, tıpkı bir “kolektif beden” gibi parçalardan meydana gelen Bir Balıkmışım Bacakları Olan, bazıları sanatçının önceki sergilerinde yer aldıktan sonra bu sergi bağlamına uyarlanmış, diğerleri ise bu sergi için özel olarak üretilmiş öğeler içeriyor. Sergi mekânına yayılan her bir parça, izleyicilere dinlenmek, oyun oynamak, düşüncelere dalmak ve düşlemek için ayrı alanlar sunuyor. Sergiyi deneyimleyen ziyaretçiler, Koťátková’nın medyadan, ders kitaplarından, kendi ailesinin ve dünyanın farklı bölgelerinden işbirliği yaptığı çocukların anlatılarından derlediği öykülere de kulak verebiliyor.
Arter’in giriş kat galerisindeki Bir Balıkmışım Bacakları Olan sergisi, normatif tanımlamaların ve kimliklerin ötesinde birbirimizle ilişki ve bağ kurmanın, yalıtılmış adalar yerine ağlar ve kolektif organizmalar inşa etmenin ve sesi yeterince duyulmayanların hikâyelerini dinlemenin önemini vurguluyor.
Arter’in güncel programlarına ilişkin daha detaylı bilgiye www.arter.org.tr adresinden erişilebilir. Pazartesi hariç her gün açık olan Arter, Salı-Pazar günleri 11:00-19:00, Perşembe günleri ise 11:00-20:00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Kurumsal Sponsor Tüpraş’ın değerli desteğiyle, tüm sergilere giriş 24 yaş altı izleyiciler için her gün; Perşembe günleri ise her yaştan izleyici için ücretsiz. Arter Beraber üyeleri ise sergileri yıl boyunca ücretsiz ziyaret etmenin yanı sıra farklı ayrıcalıklardan faydalanıyor. Arter binasının Kütüphane, Kitabevi, Bistro by Divan, arka bahçe alanlarına ve Galeri 0’da yer alan sergiye giriş için bilet gerekmiyor. Ulaşım Sponsorları Ford Otosan ve Otokar’ın desteği sayesinde Taksim’den ve Tepebaşı’ndan ücretsiz servis araçlarıyla Arter’e ulaşılabiliyor.
EVA KOŤÁTKOVÁ KİMDİR?
Eva Koťátková (d. 1982, Prag), Prag Güzel Sanatlar Akademisi’ndeki yüksek lisans eğitiminin ardından aynı şehirdeki Sanat, Mimarlık ve Tasarım Akademisi’nde doktorasını tamamladı. Sanatçılar, teorisyenler ve aktivistler arasındaki işbirliklerine alan açan Institute of Anxiety [Anksiyete Enstitüsü] isimli platformun kurucularından olan Koťátková, çalışmalarında kurumların normlardan (veya norm olarak görülen ilkelerden) çeşitli gerekçelerle uzaklaşmış bireyler üzerinde kurdukları tahakküm biçimlerini, manipülasyonu, ayrımcılığı ve denetimi ele alır. Farklı mecraları kullanarak ürettiği eserlerinde, bireylerin ve toplumun daha özgür, eşitlikçi ve sağduyulu yollarla faaliyet göstermesini, iletişim kurmasını ve paylaşmasını mümkün kılacak modeller arar. Sıklıkla çocukları katılıma davet ettiği sanat pratiği, ötekileştirilmiş anlatılara ve duygulara odaklanır.
CAPC Musée d’art Contemporain (Bordeaux, Fransa, 2022), Swiss Institute (New York, ABD, 2019), Kunsthal Charlottenborg (Kopenhag, Danimarka, 2019) ve Pirelli HangarBicocca’da (Milano, İtalya, 2018) kişisel sergiler gerçekleştiren Koťátková, Metropolitan Museum of Art’ta (New York, ABD, 2018) Rachel Harrison ile birlikte ortak bir sergi de düzenlemiştir. Sanatçının yapıtları, ayrıca documenta 15 (2022), 16. İstanbul Bienali (2019) ve 47. Rotterdam Film Festivali (2019) kapsamında sergilenmiştir. Eva Koťátková, Prag’da yaşıyor ve çalışmalarını sürdürüyor.
EDA BERKMEN KİMDİR?
Eda Berkmen 1985’te İstanbul’da doğdu. Yale Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nü 2007 yılında bitirdi. Elgiz Müzesi’nde Koordinatör (2009–2011) ve Galerist’te Artistik Direktör (2011–2015) olarak görev aldı. 2016 yılında University College London, Central Saint Martins Kültürel Çalışmalar Bölümü’nde Kültür, Eleştiri ve Küratörlük yüksek lisans programını tamamladı. 2017’den bu yana Arter’in küratoryal ekibinde yer alan Eda Berkmen, kurumun sergi programı dahilinde Nil Yalter (Kayıt Dışı, 2016), Can Aytekin (Boş Ev, 2018), İnci Furni (Bir An İçin Durdu, 2019–2020), Saat Kaç? (Emre Baykal’la beraber; 2019–2020), Alev Ebüzziya Siesbye (Tekerrür, 2020–2021), Koyun Koyuna (2022–2023) ve Cengiz Çekil (Bugün de Yaşıyorum, 2023) sergilerinin küratörlüğünü yaptı ve bu sergilere eşlik eden yayınlara katkıda bulundu.
